Հասմիկ Կարախանյան

Մարդուն և կենդանի մյուս օրգանիզմներին շնչառության համար անհրաժեշտ է մաքուր օդ:

Բայց շատ տեղերում, հատկապես մեծ քաղաք­ներում, այն աղտոտված է: Քաղաքներում աշխատող շատ գործարան­ներից օդ են թափանցում թունավոր գազեր, փոշի: Ավտոմեքենաներից նույնպես անջատվում են վնասակար շատ գազեր: Այդ բոլորը վտանգա­վոր են բույսերի, կենդանիների և մարդու համար: Վնասակար նյութեր արտանետող գործարանների շրջակայքում բույսերը կամ շատ վատ են
աճում, կամ բոլորովին չեն աճում, կենդանիները ոչնչանում են, իսկ մար­դիկ հիվանդանում են մաշկի, աչքերի, թոքերի տարբեր հիվանդություն­ներով:

Օդի աղտոտումը սպառնում է մարդկանց առողջությանը և Երկրի ամբողջ օրգանական աշխարհին: Ահա թե որքան կարևոր է օդը մա­քուր պահելը: Դրա համար գործարանների, ֆաբրիկաների ծխնելույզ­ների վրա տեղադրում են օդամաքրիչ, փոշեկլանիչ սարքեր, որոնք զտում են վնասակար արտանետումները:

Օդը մաքրելու գործում կարևոր նշանակություն ունեն բույսերը: Տերևների միջոցով նրանք կլանում են օդում եղած փոշին և վնասակար գազերը: Բույսերը կատարում են մեկ ուրիշ կարևոր «աշխատանք» ևս: Նրանք օդից վերցնում են ածխաթթու գազը՝ իրենց անհրաժեշտ սննդանյութեր պատրաստելու համար, և այդ ընթացքում «արտադրում» են թթվածին, որը, ինչպես գիտեք, խիստ անհրաժեշտ է բոլոր կենդանի օրգանիզմների շնչառության համար: Ահա թե ինչու շնչելը հեշտ է այնտեղ, որտեղ շատ են բույսերը: Դրա համար էլ կանաչ տարածքները պետք է ընդարձակել, և ձեզանից յուրաքանչյուրը պետք է նպաստի իր շրջապատի կանաչ տարածքների մեծացմանը:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ նշանակություն ունի օդը կենդանի օրգանիզմների համար: Օդը կենսական նշանակություն ունի բոլոր կենդանի օրգանիզմների համար, քանի որ օդում գտնվող թթվածինը անհրաժեշտ է շնչառության համար: Մարդիկ, կենդանիները և բույսերը պետք է անընդհատ մատակարարվեն թթվածնով՝ բնական գործընթացների ճիշտ իրականացումը ապահովելու համար:
2. Ինչո՞ւ է անհրաժեշտ օդը մաքուր պահել: Օդի մաքրությունը շատ կարևոր է, որովհետև աղտոտված օդը պարունակում է թունավոր նյութեր, որոնք վնասում են ինչպես բույսերին, այնպես էլ կենդանիներին և մարդկանց: Օդում ներկա վնասակար նյութերը կարող են հանգեցնել տարբեր հիվանդությունների՝ մաշկի, աչքերի և թոքերի խնդիրներ: Ավելին, աղտոտված օդը խոչընդոտում է բույսերի աճին և դրանց կենսագործունեությանը:
3. Օդի մաքրության գործում ի՞նչ դեր են խաղում բույսերը: Բույսերը օդը մաքրելու մեջ կարևոր դեր են խաղում՝ իրենց տերևների միջոցով կլանում են օդի փոշին ու վնասակար գազերը: Բացի այդ, բույսերը օգտագործում են ածխաթթու գազը և դրա միջոցով արտադրում թթվածին, որը անհրաժեշտ է բոլոր կենդանի օրգանիզմների շնչառությանը: Ուստի, կանաչ տարածքները պետք է ընդարձակվեն, քանի որ դրանք նպաստում են օդի մաքրությանը:
4. Ճի՞շտ է վարվում վարորդը, որը կայանման ժամանակ միացած է թողնում շարժիչը: Եթե ոչ, ապա ինչո՞ւ: Ոչ, սա սխալ է: Վարորդները պետք է դադարեցնեն շարժիչը կայանման ժամանակ, որովհետև անջատված շարժիչը ծախսում է ավելորդ էներգիա և թափանցեցնում վնասակար գազեր՝ օդը աղտոտելով։ Ավելին, դա բացասաբար ազդում է նաև շարժիչի կյանքը և ողջ էներգիայի արդյունավետությունը։ Կարևոր է, որ յուրաքանչյուր մարդ նպաստի իր շրջապատի օդի մաքրության պահպանմանը՝ այսպիսով, մենք բոլորս կարող ենք օգնել Երկրի էկոհամակարգին ու առողջությանը

Գործարաններից, ֆաբրիկաներից, աշխատող ավտոմե­քենաներից օդ են թափանցում վնասակար նյութեր: Դրանք վտանգավոր են բոլոր կենդանի օրգանիզմների’ բույսերի, կենդանիների և մարդու համար: Կանաչ տարածքները և գործարանների ծխնելույզներին տեղադրված օդամաքրիչ սարքերը կլանում են օդ թափանցող վնասակար նյութերը: Բույսերը օդից վերցնում Են ածխաթթու գազը’ իրենց ան­հրաժեշտ սննդանյութեր պատրաստելու համար, և այդ ըն­թացքում «արտադրում» են թթվածին: Օդը մաքուր պահելու գործին կարող եմ մասնակցել նաև ես:

Գանձեր ունեմ անտա՜կ, անծե՜ր,
Ես հարուստ եմ, ջա՜ն, ես հարուստ,
Ծով բարություն, շնորհք ու սեր
Ճոխ պարգև եմ առել վերուստ։

Անհուն հանքը իմ գանձերի,
Սիրտս է առատ, լեն ու ազատ.
Ինչքան էլ որ բաշխեմ ձրի—
Սերն անվերջ է, բարին` անհատ։

Երկյուղ չունեմ, ահ չունեմ ես
Գողից, չարից, չար փորձանքից,
Աշխարհքով մին` ահա էսպես
Շաղ եմ տալիս իմ բարձունքից։

Ես հարուստ եմ, ես բախտավոր
Իմ ծընընդյան պայծառ օրեն,
Էլ աշխարհ չեմ գալու հո նոր,
Իր տըվածն եմ տալիս իրեն։

Առաջադրանքներ

1․ Բացատրի՛ր այս բառերը։

ճոխ-շքեղ
պարգև-շնորհակալություն
բաշխել-բաժանել

2․ Գրի՛ր նշված բառերի հոմանիշները։
բախտավոր-հաջողակ
ահ-վախ
անհատ-եզակի մարդ
անվերջ-անսահման
բաշխեմ ձրի-բաժանել առանց վարձատրության
հանքը-հանքարան
Ճոխ պարգև-ճոխ նվեր
շնորհք-տաղանդ, ունակություն
բարություն-ազնվություն, մարդասիրություն
հարուստ-ունեվոր, մեծահարուստ
Գանձեր-հարստություն

3․ Բացատրի՛ր այս տողերը։

Ծով բարություն, շնորհք ու սեր-
Ճոխ պարգև եմ առել վերուստ։
Ինձ իվերուստ տրվել է բարություն,շնորք ու սեր։

Ինչքան էլ որ բաշխեմ ձրի—
Սերն անվերջ է, բարին` անհատ։
Ինչքանել էլ, որ բաժանեմ անվճար
սերն անվերջ է, իսկ բարությունը անհատական։

4․ Ինչի՞ մասին է բանաստեղծությունը։
Բանաստեղխությունը սիրո և բարության մասին է։

Պատմում է Թումանյանի դուստրը՝ Նվարդ Թումանյանը։

Շատ էր ուզում, որ երեխաները դառնան նուրբ և ազնիվ ճաշակի տեր մարդիկ:
Ասում էր.-Ամենից շատ ինձ մարդու անճաշակ լինելն է բարկացնում: Ամենագլխավորը կյանքում` ճաշակն է: Ճաշակը կյանքի բույրն է: Հսկող աչք էր, սիրող ձեռք և գթառատ սիրտ:
Բնավորությամբ պարզ էր, լավատես ու ժպտուն, ամեն ինչ հեշտացնող, հեշտ ու թեթև տանող, բայց իր վիշտն ու ցավը տանում էր վարագուրած, անտրտունջ: Նույնիսկ մտերիմ մարդիկ չգիտեին նրա հոգսերն ու տառապանքները:  Եվ իր անձնական, ընտանեկան և գրական կյանքի բոլոր դժվարություններն ու նեղությունները տարել, հաղթահարել է մեն-մենակ:

Մրգի սիրահար էր, ամեն տեսակի միրգ էր գնում, շատ էր սիրում խնձոր և ընկույզ: Մի օր ընկույզ էր առել` ամբողջ մի պարկ. բերին տուն, քանի կոտրեցինք` փուչ դուրս եկավ: Հարցրինք, թե` հայրիկ, ինչու՞ չէիր փորձում, հետո առնում, թե` մի հինգը կոտրեցի, բոլորը փուչ դուրս եկան, ասի ուրեմն մնացածը լավը կլինի. ծախողն էլ մի խեղճ մարդ էր, ուզում էր ծախի, շուտ տուն գնա, ասում էր երեխեքս սոված են. մեղքս եկավ` վերցրի:

Հայրիկը շատ հոգատար էր տասը երեխաներից ամեն մեկի հանդեպ: Երբ մեկը հիվանդանում էր` մոտենում էր գրկում, գուրգուրում, տաքությունն իմանում, հետո հարցնում. «Սիրուն ջան, ի՞նչ ես ուզում որ բերեմ…»: Երբ ասում էինք` ոչինչ, բացականչում էր. «Պա´հ, էդ ինչ դժվար բան ուզեցիր. ես ոչինչը ո՞րտեղից գտնեմ…»:
Գնում էր և վերադարձին հետը բերում էր նարինջ, Գանձակի խաղող կամ խնձոր: Սովորաբար դա ձմեռն էր լինում, երբ հիվանդանում էինք անգինայով: Իսկ առհասարակ, քիչ էինք հիվանդանում:

Մարդու զարգացման գործում ընթերցանությանը, ինքնակրթությանը, զրույցին, անձնական շփումներին ավելի մեծ տեղ էր տալիս, քան դպրոցին:  Հաճախ էր ասում. «Մեր տունը ձեզ համալսարան»: Եվ իրոք, մեր տունը մի համալսարան էր հայրիկի ճոխ գրադարանով, նշանավոր հյուրերով, իմաստուն զրույցներով, ժամանակի իրականության հետ ունեցած լայն շփումներով: Շատ էր ուզում, որ երեխաները դառնան նուրբ և ազնիվ ճաշակի տեր մարդիկ:
Ասում էր.-Ամենից շատ ինձ մարդու անճաշակ լինելն է բարկացնում: Ամենագլխավորը կյանքում` ճաշակն է: Ճաշակը կյանքի բույրն է:

Շատ էր ուզում, որ երեխաները դառնան նուրբ և ազնիվ ճաշակի տեր մարդիկ:
Ասում էր.-Ամենից շատ ինձ մարդու անճաշակ լինելն է բարկացնում: Ամենագլխավորը կյանքում` ճաշակն է: Ճաշակը կյանքի բույրն է: Հսկող աչք էր, սիրող ձեռք և գթառատ սիրտ:

Реклама

Բնավորությամբ պարզ էր, լավատես ու ժպտուն, ամեն ինչ հեշտացնող, հեշտ ու թեթև տանող, բայց իր վիշտն ու ցավը տանում էր վարագուրած, անտրտունջ: Նույնիսկ մտերիմ մարդիկ չգիտեին նրա հոգսերն ու տառապանքները:  Եվ իր անձնական, ընտանեկան և գրական կյանքի բոլոր դժվարություններն ու նեղությունները տարել, հաղթահարել է մեն-մենակ:
Նրա հայտնի քեֆերն ու ժամանցներն ասես ինքնամոռացման միջոցներ էին, խաբում էր և´ իրեն, և´ ուրիշներին. «…Ուզում եմ մի կերպ ժամանակն անց կացնել, քեֆի մեջ լինի, թե զրույցի»:
«Իմ ուրախության ժամերին մասնակից եմ անում բոլորին, իսկ իմ արցունքներն ու վիշտը հայտնի են միայն ինձ»,- Կարլեյլի այս խոսքը հայրիկը կարող էր ասել իր մասին:
Շատ ոգևորվող էր և ուրիշներին էլ ոգևորող, տրամադրող:
Շատ էր տպավորվող, զգայուն. մի փոքրիկ լավ վերաբերմունք բավական էր, որ ջերմանար, ուրախանար և ընդհակառակը` վատ վերաբերմունքից` նեղանար, փակվեր, հեռանար:

Когда наступил мой день рождения, я пригласил гостей, а мама купила шоколадный торт для угощения.
Ну, пришли они, гости. И все с подарками. Колька, сосед, мне настольную игру «Хоккей» притащил.
— Спасибо, — говорю я Кольке. — Правда, я не очень люблю эту игру. Мне больше нравится настольная игра «Футбол».
Витька принёс мне сказки Андерсена.
— Спасибо, — говорю я, — книжка чудесная. Это ничего, что она не новая. Видно, что её все твои родственники перечитали.
Лиля, одноклассница, подарила мне набор фломастеров.
— Вот кстати, — говорю я. — Мне как раз нужны фломастеры. Жаль только, что здесь всего шесть цветов. Особенно не разрисуешься. Вон я в магазине набор видел — восемнадцать цветов!
Сложил я подарки в угол и приглашаю гостей к столу. Начал делить торт и чай разливать. Смотрю — что-то они, гости мои, какие-то скучные сидят. Я уже и музыку весёлую включил, а они всё равно не веселятся. Ковыряют торт ложечками и в тарелки смотрят. Потом давай один за другим прощаться и ушли. И чем я им не угодил?
Ответьте на вопросы:

• У кого был день рождения: у мальчика или девочки?
  День рождения был у мальчика.
• Какие подарки получил мальчик?
  Настольную игру «Хоккей» притащил, настольная игра «Футбол», сказки Андерсена, набор фломастеров.
• Что он сказал гостям?
  Коля сказал гостям Спасибо.
• Кого пригласил мальчик к столу?
  Мальчик пригласил к столу Кольку, Витьку, Лилю.
• Почему гости не веселились и рано ушли?
  Потому что мальчик их обидел.
• Чем не угодил им мальчик?
  Потому что мальчик не ценил их подарки.

Впишите вместо точек слоги ча или ща.
задача, удача, зай…та, обе…ет, встре…, пло…дка, осве…ет, …йник, ро…, наве…ет, вну…та, ту…

1․ Ինքնաթիռը քանի՞ կիլոմետր կթռչի 3 ժամում, եթե նրա թռիչքի
արագությունը 800կմ/ժ է։
800×3=2400

2․ Հաշվի՛ր ավտոմեքենայի և գնացքի անցած ճանապարհը 4 ժամում՝
իմանալով, որ ավտոմեքենան ընթացել է 70կմ/ժ արագությամբ, իսկ
գնացքը՝ 15կմ/ժ-ով ավելի արագ։
1.70×4=280
2.15+70=85
3.85×4=340

3․ Հեծյալը 130մ/ր արագությամբ A վայրից շարժվեց դեպի 5կմ300մ
հեռավորության վրա գտնվող B վայրը։ Որքա՞ն ճանապարհ նա դեռ
կունենա անցնելու շարժվելուց 30ր հետո։
1.130×30=3900մ
2. 5կմ300մ-3900մ=1կմ 400մ
Պատ.կմ 400մ

4․ A և B վայրերից իրար ընդառաջ միաժամանակ դուրս եկան երկու
ավտոմեքենա։ Առաջին ավտոմեքենան շարժվում էր 85կմ/ժ
արագությամբ, իսկ երկրորդը՝ 90կմ/ժ արագությամբ։ Շարժվելուց 2ժ
հետո նրանք հանդիպեցին։ Հաշվի՛ր A և B վայրերի միջև եղած
հեռավորությունը։
1.85×2=170
2.90×2=180
3.180+170=350կմ
Պատ.350կմ

5. A վայրից հակադիր ուղղություններով միաժամանակ շարժվեցին
   երկու մեքենա։ Որքա՞ն կլինի նրանց միջև հեռավորությունը
   շարժվելուց 2ժ հետո, եթե մեքենաներից մեկի արագությունը 60կմ/ժ է,
   իսկ մյուսինը՝ 75կմ/ժ:
   1.60×2=120
   2.75×2=150
   3.150+120=270կմ
   Պատ.270կմ
   
   6․ Կովը մեկ օրում ուտում է 20կգ խոտ։ որքա՞ն խոտ է անհրաժեշտ՝ 5
   կովի մեկ շաբաթ կերակրելու համար։
   1.20×5=100
   1.100×7=700
   Պատ.700կգ
   
   7․ Հաշվի՛ր, թե որքան ջուր է հոսում ծորակից 4 ժամում՝ գիտենալով,
   որ 1 ժամում հոսում է 240լ։
   1.240×4=960
   
   Տնային առաջադրանքներ
6. 1․Որքա՞ն ճանապարհ կանցնի կրիան 10 րոպեում, եթե նրա շարժման
7. արագությունը 12մ/ր է։
   1.12×10=120մ
   Պատ․120մ
8. 2․ Որքա՞ն ճանապարհ անցած կլինի արբանյակը թռիչքից 15վ հետո,
9. եթե նրա թռիչքի արագությունը 8կմ/վ է։
   1.15×8=120կմ
   Պատ․120կմ
10. Ավտոմեքենան 90կմ/ժ արագությամբ A քաղաքից մեկնեց 360կմ
    հեռավորության վրա գտնվող B քաղաքը։ A քաղաքից դուրս գալուց 3ժ
    հետո որքա՞ն կլինի նրա հեռավորությունը B քաղաքից։
    1.90×3=270
    2.360-270=90կմ
    Պատ․90կմ
    
    4․ A և B վայրերից իրար ընդառաջ միաժամանակ դուրս եկան երկու
    ավտոմեքենա։ Առաջին ավտոմեքենան շարժվում էր 75կմ/ժ
    արագությամբ, իսկ երկրորդը՝ 80կմ/ժ արագությամբ։ Շարժվելուց 3ժ
    հետո նրանք հանդիպեցին։ Հաշվի՛ր A և B վայրերի միջև եղած
    հեռավորությունը։
    1.75×3=225
    2.80×3=240
    3.225+240=465կմ
    Պատ.465կմ
11. A վայրից հակադիր ուղղություններով միաժամանակ շարժվեցին
    երկու մեքենա։ Որքա՞ն կլինի նրանց միջև հեռավորությունը
    շարժվելուց 3ժ հետո, եթե մեքենաներից մեկի արագությունը 50կմ/ժ է,
    իսկ մյուսինը՝ 65կմ/ժ։
    1.50×3=150
    2.65×3=195
    3.195+150=345կմ
    Պատ.345կմ
    
    6․ Կովը մեկ օրում ուտում է 20կգ խոտ։ որքա՞ն խոտ է անհրաժեշտ՝ 1
    կովի մեկ շաբաթ կերակրելու համար։
    1.20×7=140
    Պատ.140
    
    7․ Ծորակից 1ժամում հոսում է 240լ ջուր։ Քանի՞ ժամում կլցվի 2880լ
    տարողությամբ ջրավազանն այդ ծորակով։
    1.2880:240=12
12. Կրկնում ենք
13. Որքանո՞վ կմեծանա 14 թիվը, եթե նրա գրության ձախից կցագրենք
    4 թվանշանը։
    1.414-14=400
    Պատ.400
14. Որքանո՞վ կմեծանա 432 թիվը, եթե նրա գրության ձախից
    կցագրենք 3 թվանշանը։
    1.3432-432=3000
    Պատ.3000
15. Կատարի՛ր գումարում և արդյունքը ստուգի՛ր հանումով։
    3218+2145=5363
    5363-3218=2145
16. Կատարի՛ր հանում և արդյունքը ստուգի՛ր գումարումով։
    10456-5987=4469
    5987+4469=10456
17. Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը։
    1624×123=199752
    199752:123=1624
18. Կատարի՛ր բաժանում և արդյունքը ստուգի՛ր բազմապատկումով․
    8673:59=147
    147×59=8673

Արև բացվեց թուխ ամպերեն,
Կաքավ թռավ կանաչ սարեն,
Կանաչ սարեն սարի ծերեն,
Բարև բերավ ծաղիկներեն:

Սիրունի՜կ, սիրունի՜կ,
Սիրունի՜կ, նախշուն կաքավիկ:
Քո բույն հյուսած ծաղիկներով.
Շուշան, նարգիզ, նունուֆարով:

Քո տեղ լցված ցող ու շաղով,
Քնես — կելնես երգ ու տաղով:
Սիրունի՜ կ, սիրունի՜կ,
Սիրունի՜կ, նախշուն կաքավիկ:

Քո թև փափուկ ու խատուտիկ,
Պստիկ կտուց, կարմիր տոտիկ,
Կարմիր-կարմիր տոտիկներով
Կշորորաս ճուտիկներով:

Սիրունի՜կ, սիրունի՜կ,
Սիրունի՜կ, նախշուն կաքավիկ:

1․ Ինքնաթիռը քանի՞ կիլոմետր կթռչի 3 ժամում, եթե նրա թռիչքի
արագությունը 800կմ/ժ է։
800×3=2400

2․ Հաշվի՛ր ավտոմեքենայի և գնացքի անցած ճանապարհը 4 ժամում՝
իմանալով, որ ավտոմեքենան ընթացել է 70կմ/ժ արագությամբ, իսկ
գնացքը՝ 15կմ/ժ-ով ավելի արագ։
1.70×4=280
2.15+70=85
3.85×4=340

3․ Հեծյալը 130մ/ր արագությամբ A վայրից շարժվեց դեպի 5կմ300մ
հեռավորության վրա գտնվող B վայրը։ Որքա՞ն ճանապարհ նա դեռ
կունենա անցնելու շարժվելուց 30ր հետո։
1.130×30=3900մ
2. 5կմ300մ-3900մ=1կմ 400մ
Պատ.կմ 400մ

4․ A և B վայրերից իրար ընդառաջ միաժամանակ դուրս եկան երկու
ավտոմեքենա։ Առաջին ավտոմեքենան շարժվում էր 85կմ/ժ
արագությամբ, իսկ երկրորդը՝ 90կմ/ժ արագությամբ։ Շարժվելուց 2ժ
հետո նրանք հանդիպեցին։ Հաշվի՛ր A և B վայրերի միջև եղած
հեռավորությունը։
1.85×2=170
2.90×2=180
3.180+170=350կմ
Պատ.350կմ

5. A վայրից հակադիր ուղղություններով միաժամանակ շարժվեցին
   երկու մեքենա։ Որքա՞ն կլինի նրանց միջև հեռավորությունը
   շարժվելուց 2ժ հետո, եթե մեքենաներից մեկի արագությունը 60կմ/ժ է,
   իսկ մյուսինը՝ 75կմ/ժ:
   1.60×2=120
   2.75×2=150
   3.150+120=270կմ
   Պատ.270կմ
   
   6․ Կովը մեկ օրում ուտում է 20կգ խոտ։ որքա՞ն խոտ է անհրաժեշտ՝ 5
   կովի մեկ շաբաթ կերակրելու համար։
   1.20×5=100
   1.100×7=700
   Պատ.700կգ
   
   7․ Հաշվի՛ր, թե որքան ջուր է հոսում ծորակից 4 ժամում՝ գիտենալով,
   որ 1 ժամում հոսում է 240լ։
   1.240×4=960
   
   Տնային առաջադրանքներ
6. 1․Որքա՞ն ճանապարհ կանցնի կրիան 10 րոպեում, եթե նրա շարժման
7. արագությունը 12մ/ր է։
   1.12×10=120մ
   Պատ․120մ
8. 2․ Որքա՞ն ճանապարհ անցած կլինի արբանյակը թռիչքից 15վ հետո,
9. եթե նրա թռիչքի արագությունը 8կմ/վ է։
   1.15×8=120կմ
   Պատ․120կմ
10. Ավտոմեքենան 90կմ/ժ արագությամբ A քաղաքից մեկնեց 360կմ
    հեռավորության վրա գտնվող B քաղաքը։ A քաղաքից դուրս գալուց 3ժ
    հետո որքա՞ն կլինի նրա հեռավորությունը B քաղաքից։
    1.90×3=270
    2.360-270=90կմ
    Պատ․90կմ
    
    4․ A և B վայրերից իրար ընդառաջ միաժամանակ դուրս եկան երկու
    ավտոմեքենա։ Առաջին ավտոմեքենան շարժվում էր 75կմ/ժ
    արագությամբ, իսկ երկրորդը՝ 80կմ/ժ արագությամբ։ Շարժվելուց 3ժ
    հետո նրանք հանդիպեցին։ Հաշվի՛ր A և B վայրերի միջև եղած
    հեռավորությունը։
    1.75×3=225
    2.80×3=240
    3.225+240=465կմ
    Պատ.465կմ
11. A վայրից հակադիր ուղղություններով միաժամանակ շարժվեցին
    երկու մեքենա։ Որքա՞ն կլինի նրանց միջև հեռավորությունը
    շարժվելուց 3ժ հետո, եթե մեքենաներից մեկի արագությունը 50կմ/ժ է,
    իսկ մյուսինը՝ 65կմ/ժ։
    1.50×3=150
    2.65×3=195
    3.195+150=345կմ
    Պատ.345կմ
    
    6․ Կովը մեկ օրում ուտում է 20կգ խոտ։ որքա՞ն խոտ է անհրաժեշտ՝ 1
    կովի մեկ շաբաթ կերակրելու համար։
    1.20×7=140
    Պատ.140
    
    7․ Ծորակից 1ժամում հոսում է 240լ ջուր։ Քանի՞ ժամում կլցվի 2880լ
    տարողությամբ ջրավազանն այդ ծորակով։
    1.2880:240=12
12. Կրկնում ենք
13. Որքանո՞վ կմեծանա 14 թիվը, եթե նրա գրության ձախից կցագրենք
    4 թվանշանը։
14. Որքանո՞վ կմեծանա 432 թիվը, եթե նրա գրության ձախից
    կցագրենք 3 թվանշանը։
15. Կատարի՛ր գումարում և արդյունքը ստուգի՛ր հանումով։
    3218+2145
16. Ստուգում՝ —
17. Կատարի՛ր հանում և արդյունքը ստուգի՛ր գումարումով։
    10456-5987
18. Ստուգում՝ +
19. Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը։
    1624×123
20. x
21. +
22. Կատարի՛ր բաժանում և արդյունքը ստուգի՛ր բազմապատկումով․
    8673:59=
    Սյունակաձև
23. — 8 6 7 3 5 9
24. Ստուգում՝
25. x
26. +

Когда наступил мой день рождения, я пригласил гостей, а мама купила шоколадный торт для угощения.
Ну, пришли они, гости. И все с подарками. Колька, сосед, мне настольную игру «Хоккей» притащил.
— Спасибо, — говорю я Кольке. — Правда, я не очень люблю эту игру. Мне больше нравится настольная игра «Футбол».
Витька принёс мне сказки Андерсена.
— Спасибо, — говорю я, — книжка чудесная. Это ничего, что она не новая. Видно, что её все твои родственники перечитали.
Лиля, одноклассница, подарила мне набор фломастеров.
— Вот кстати, — говорю я. — Мне как раз нужны фломастеры. Жаль только, что здесь всего шесть цветов. Особенно не разрисуешься. Вон я в магазине набор видел — восемнадцать цветов!
Сложил я подарки в угол и приглашаю гостей к столу. Начал делить торт и чай разливать. Смотрю — что-то они, гости мои, какие-то скучные сидят. Я уже и музыку весёлую включил, а они всё равно не веселятся. Ковыряют торт ложечками и в тарелки смотрят. Потом давай один за другим прощаться и ушли. И чем я им не угодил?
Ответьте на вопросы:

• У кого был день рождения: у мальчика или девочки?
• Какие подарки получил мальчик?
• Что он сказал гостям?
• Кого пригласил мальчик к столу?
• Почему гости не веселились и рано ушли?
• Чем не угодил им мальчик?

about:blank

Впишите вместо точек слоги ча или ща.
зада…, уда…, зай…та, обе…ет, встре…, пло…дка, осве…ет, …йник, ро…, наве…ет, вну…та, ту…