Երկրի օդային հագուստը

Երկրագունդը բոլոր կողմերից շրջապատված է օդի հաստ շերտով: Օդը կարծես Երկրի հագուստը լինի:

Մեր շրջապատում ամենուրեք օդ կա, բայց մենք այն չենք տեսնում, քանի որ օդն անգույն է և ապակու նման թա­փանցիկ: Կապույտ երկինքը, որ ողող­ված է արևի ճառագայթներով, նույն­պես օդի հաստ շերտ է: Օդ կա նաև ջրի մեջ:

Օդը մարդկանց, կենդանիներին, բույսերին անհրաժեշտ է շնչառության համար: Առանց օդի մարդը կարող է ապրել ընդամենը մի քանի րոպե: Հետևաբար օդով է պայմանավորված կյանքի գոյությունը Երկրի վրա:

Կատարած բազմաթիվ փորձերի շնորհիվ գիտնականներն ապա­ցուցել են, որ օդը տարբեր գազերի խառնուրդ է: Օդը գլխավորապես բաղկացած է թթվածնից և ազոտից, շատ քիչ քանակով ածխաթթու գազից: Բոլոր կենդանի օրգանիզմները շնչում են թթվածին, արտաշնչում ածխաթթու գազ:

Նշված գազերից բացի օդում միշտ լինում են ջրային գոլորշիներ, սառցե բյուրեղներ, ծխի, մրի և փոշու մասնիկներ: Օդում եղած ջրային գոլորշիներից են առաջանում ամպերը և մառախուղը: Ամպերից էլ թափ­վում են մթնոլորտային տեղումները՝ անձրևը, ձյունը և կարկուտը:

Բոլորիս քաջ ծանոթ քամին օդի հորիզոնական տեղաշարժման արդյունք է:

Օդը ջերմության վատ հաղորդիչ է: Դրա համար էլ բնակարանների և դասասենյակների պատուհանները սովորաբար երկփեղկ են լինում: Ձմռանը, երբ դրսում ցուրտ է, փեղկերի միջև եղած օդը չի թողնում, որ ցուրտն անցնի բնակարան կամ դասասենյակ: Նույն ձևով էլ օդը չի թողնում, որ ներսի տաքությունը դուրս գա:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ նշանակություն ունի օդը կենդանի օրգանիզմների համար:
   Օդը մարդկանց, կենդանիներին, բույսերին անհրաժեշտ է շնչառության համար: Առանց օդի մարդը կարող է ապրել ընդամենը մի քանի րոպե:
2. Ի՞նչ գազերից է կազմված օդը:
   Բաղկացած է թթվածնից, ազոտից և ածխաթթու գազից:
3. Օդի ի՞նչ հատկությունների ես ծանոթ:
   Օդը չի երևում, որովհետև նա շատ թափանցիկ է։
4. Ինչպե՞ս կարող ես ապացուցել, որ քո շրջապատում օդ կա: Կատարի՜ր առաջադրանքները և կհամոզվես:
   Եթե դու կարողանում ես շնչել օդ կա, իսկ, եթե չես կարողանում շնչել չկա օդ։

Առաջադրանք 1

Վերցրո՜ւ նեղ վզիկով շիշ և դրա վրա դի՜ր ձագար: Ձագարի պոչը փաթաթի’ր թաց թղթով այնպես, որ այն ամուր մտնի շշի մեջ: Ձագարով շուր լցրո՜ւ շշի մեշ: Ինչո՞ւ է ջուրը ձագարից դանդաղ լցվում շշի մեշ: Մի փոքր բարձրացրո՜ւ ձագարը, որպեսզի շշի և ձագարի միշև ճեղք գոյանա: Բացատրի՜ր դիտարկված երևույթները: Կատարի՜ր հետևություններ: Ձեռքի տակ ձագար չունենալու դեպքում այն կարելի է պատրաստել ստվարաթղթից կամ հաստ թղթից:

Առաջադրանք 2

Որոշի՜ր՝ կախվա՞ծ է արդյոք այրման տևողությունը օդի քանակից (փորձը կատա­րի՜ր մեծերի ներկայությամբ, զգուշորեն):

Պատվանդանների վրա ամրացրո՜ւ երեք մոմ և վառի՜ր դրանք: Մոմերից մեկը ծածկի՜ր մեկ լիտրանոց ապակե տարայով, մյուսը՝ երկու լիտրանոցով, իսկ երրորդը թող բաց մնա: Մոմերից ո՞րը շուտ կհանգչի: Ինչո՞ւ:

Բլոգում գրի՜ առ քո դիտարկումներն ու հետևությունները:

Առաջադրանք 3

Պարզելու համար, թե ինչպես է տաքանում

Երկրամերձ օդը, վերցրո՜ւ երկու թափանցիկ, անգույն ապակի: Դրանցից մեկը ներկի’ր սև գույնով: Ապակիները դի’ր ձյան վրա այնպես, որ երկուսն էլ արևի ճառագայթներից հավասարա­պես տաքանան: Ո՞ր ապակու տակ ձյունը արագ կհալչի: Մո՞ւգ, թե՞ թափանցիկ մարմիններն են շուտ տաքանում:

 

Բնագիտություն

Пасхальные игры.

Поиск пасхальных яиц

Взрослые прятали пасхальные яйца в комнате или во дворе. Дети искали их и складывали в корзинки. Кто собирал больше яиц тот и выигрывал.
Поиск пасхальных яиц.

Игра “Катание яиц”

Первый игрок просто скатывает свое яйцо с горки. Задача каждого следующего игрока – постараться скатить свое яйцо таким образом, чтобы оно задело или стукнуло любое яйцо, которое лежит на игровом поле. Если игрок попадает своим яйцом в цель, то забирает себе все сбитые яйца и продолжает катать дальше, если нет – яйцо также как и другие остается на игровом поле, а ход переходит следующему игроку. Цель игры – набрать наибольшее количество яиц.

Яичные гонки

Для игры необходимы яйца, столовые ложки. Малыш получал столовую ложку, на которую клали яичко. Цель – пробежать определенное расстояние (отмеченное флажком или кеглей), развернуться и отдать ложку следующему участнику, не уронив яйцо. Гонки можно устраивать и с игрой” Несушки”(см. фотографии).

 

Ռուսերեն

Աշխտատանք 4․

Լրացրո՛ւ բաց թողնված տառերը: Նշի՛ր ենթական և ստորոգյալը:

Մթին ամպերից եկավ հորդ անձրև:

Փոքրիկ հորթը արածում է դաշտում:

Վարդանը և պապիկը ընթեցին այգում:

Ջինջ երկնքում ծագեց ոսկեշող արևը:

Անձրևից հետո հայտնվեց բազմագույն ծիածանը:

Կատվի ձագը ծառը բարցրացավ:

Դիաննան խնդրեց Մարիամին օգնել իրեն:

Հովհաննեսը արթնացավ ժամը ինին:

Ուղևորները իջան գնացքից:

 

Մայրենի 4

Մաթեմատիկա 17.04.2025

17.04.2025

1. Գտիր 7-ի կրկնապատիկը։
   7×2=14
2. Գտիր 6-ի եռապատիկը։ 
   6×3=18
3. Գտիր 8-ի քառապատիկը։
   8×4=32
4. Գտիր10-ի հնգապատիկը։  
   10×5=50
5. Գտիր 4-ի տասնապատիկը։    
   4×10=40
6. Թվարկիր 2-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 20-ից։
   2,4,6,8,
7. Թվարկիր 3-ի պատիկ մի քանի թիվ։ 
   3,6,9,12
8. Ո՞րն է 3-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
   3
9. Գրեք 6-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 54-ից։
   12, 18, 24, 30
10. Գրեք 8-ի պատիկ մի քանի թիվ։
    2, 4, 16, 24..
11. Ո՞րն է 8-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
    8
12. Թվարկիր 7-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 30-ից։ 
    7, 14, 21, 28, 35, 42,
13. Թվարկիր 9-ի պատիկ մի քանի թիվ։ 
    9, 18, 27, 36, 45
14. Ո՞րն է 9-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
    9
15. Թվարկիր 10-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 70-ից։
    10, 20, 30, 40, 50,
16. Թվարկիր 12-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 24-ից։ 
    3, 4, 6,
17. Գրեք 13-ի պատիկ մի քանի թիվ։ 
    2, 3, 6
18. Ո՞րն է 13-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
    13
19. Ո՞րն է ամենափոքր երկնիշ թվի վեցապատիկը։
    6
20. Ո՞րն է ամենամեծ միանիշ թվի կրկնապատիկը։ Ո՞րն է ամենափոքր  եռանիշ թվի տասնապատիկը։
    9×2=18
    100×10=1000
21. Ո՞րն է ամենափոքր քառանիշ թվի քառապատիկը:
    1000×4=4000

 

Մաթեմատիկա

16․04․2025

Երկրաչափական պատկերների պարագիծ և մակերես։

Տեսական մաս․

• Ուղղանկյան պարագիծը հավասար  է նրա լայնության և երկարության գումարի կրկնապատիկին։
• Ուղղանկյան մակերեսը հավասար է նրա երկարության և լայնության արտադրյալին։

Քառակուսին այն ուղղանկյունն է, որի լայնությունը հավասար է երկարությանը։
Քառակուսու բոլոր կողմերը հավասար են։
Քառակուսու պարագիծը հավասար է կողմի քառապատիկին։
Քառակուսու մակերեսը հաշվելու համար նրա կողմը բազմապատկում ենք իրենով։
Եռանկյան պարագիծը հավասար է նրա 3 կողմերի երկարությունների գումարին։
Քառանկյան պարագիծը հավասար է նրա 4 կողմերի երկարությունների գումարին։

Առաջադրանքներ

• Գտի՛ր քառակուսու մակերեսը և պարագիծը՝ իմանալով, որ նրա կողմի երկարությունը 10 դմ է։
  10 x 4 = 40 սմ
  10 x 10 =100 սմ Ք
• Քառակուսու պարագիծը 36 սմ է։ Որքա՞ն է այդ քառակուսու մակերեսը։
  36 = 6 x 6
• Քառակուսու 3 կողմերի գումարը 36 սմ է։ Որքա՞ն է այդ քառակուսու մակերեսը։
  5 դմ է։
  36 : 3 = 12 սմ
  12 x 12 = 144 սմ Ք
• Գտի՛ր քառակուսու մակերեսը և պարագիծը՝ իմանալով, որ նրա կողմի երկարությունը
  5 է։
  5 x 4 = 20 սմ
  5 x 5 = 25 սմ Ք
• Քառակուսու պարագիծը 28 դմ է։ Գտի՛ր քառակուսու կողմը։
  28 ։ 4 =7 դմ
• Քառակուսու մակերեսը 49 քառակուսի մետր է։ Գտի՛ր քառակուսու կողմը։
  49 = 7 x 7
• Հաշվի՛ր 25 սմ և 11 սմ  կողմերով ուղղանկյան պարագիծն ու մակերեսը:
  (25 + 11) x 2 = 72
  25 x 11 = 275
• Հաշվիր ուղղանկյան պարագիծը, եթե հայտնի է, որ նրա լայնության և երկարության գումարը 14 սմ է։
  14 + 14 = 28
• Հաշվիր ուղղանկյան պարագիծը, եթե հայտնի է, որ նրա լայնության և երկարության գումարը 32 դմ է։
  (32 x 2 ) = 64
• Ուղղանկյան լայնությունը 8 սմ է, իսկ երկարությունը 2 սմ-ով մեծ է լայնությունից։ Գտնել ուղղանկյան պարագիծը և մակերեսը։
  8 + 2 = 10
  (10 + 8) x 2 = 36
  10 x 8 = 80
• Հաշվի՛ր 3 դմ, 4 դմ և 5 դմ կողմերով եռանկյան պարագիծը։
  3 + 4 + 5 = 12
• Հաշվի՛ր 15 սմ, 14 սմ, 16 սմ և 17 սմ կողմերով քառանկյան պարագիծը։
  15 + 14 + 16 + 17 = 62
• Հաշվի՛ր 25սմ և 10սմ  կողմերով ուղղանկյան պարագիծն ու մակերեսը:
  (25 + 10) x 2 = 70
  25 x 10 = 250
• Ուղղանկյան լայնությունը 84սմ է, իսկ երկարությունը 6 սմ-ով մեծ է լայնությունից։ Գտնել ուղղանկյան պարագիծը և մակերեսը։
  84 + 6 = 90
  (90 + 84) x 2 = 348
  90 x 84 = 7660

 

Մաթեմատիկա

Աշխատանք 2․

Արտը մոտեցավ մեղուների փեթակին:

Երեխաները ուրախ — ուրախ զարդարում են եղևնին:

Սրընթաց գնացքը շարժվեց Սասունցի Դավիթ կայարանից:

Դպրոցի տնօրենը ողջունեց երեխաներին:

Հովհաննեսը չորս ժամում բարձրացավ Արագած լեռը:

Մարիամը ծննդյան օրվա առիթով մայրիկին ծաղկեփունջ նվիրեց:

Գևորգը հաղթեց շախմատի մրցաշարում:

Տաթևը լողի մրցույթին առաջին տեղը գրավեց:

Վիկտորիան հագել է ոսկեզօծ զգեստ:

Ավետիսը պապիկի այգում եղևնիներ տնկեց:

 

Մայրենի 4

Թեստ 14․04․2025

1. Գտի´ր այն թիվը, որի գրությունը համապատասխանում է երծկու հազար երեսունչորս թվին:

• 2304
• 2043
• 2034
• 2403

2․ Ընտրի´ր այն թիվը, որը 840-ից մեծ է 14-ով:

• 60
• 11760
• 826
• 854

3․ Քանի՞ հարյուրյակ կա 3614 թվի մեջ:

• 3
• 6
• 61
• 36

5․ Ընտրի´ր այն թվանշանը, որը տեղադրելով աստղանիշի փոխարեն` կստանաս անհավասարություն. 3կմ 756մ > 3կմ  656մ

• 9
• 8
• 7
• 6

6, Ընտրի´ր այն պատասխանը, որն արտահայտում է 2ժ 12 րոպեն րոպեներով:

• 72ր
• 212ր
• 132ր
• 24ր

7․ Քառակուսու պարագիծը 224 սմ է:Գտի´ր քառակուսու կողմի երկարությունը:e

• 24սմ
• 56սմ
• 112սմ
• 896սմ

8․ Նշի´ր այն գծապատկերը, որի  2/8  մասը ներկված է:  

• 1
• 2
• 3
• 4

9․ Ո՞ր դատողությունն է սխալ:

1) Երկու կենտ թվերի գումարը զույգ է:

2) Երկու զույգ թվերի գումարը զույգ է:

3) Զույգ թվի և կենտ թվի գումարը զույգ է:

4) Կենտ թվին նախորդող թիվը զույգ է:

10․ Կտրեցին 18մետր երկարությամբ մետաղալարի 1/6 մասը: Քանի՞ մետր մետաղալար  մնաց:

1) 108մ

2) 15մ

3) 12մ

4) 3մ

11․ Տրամագրի միջոցով տրված են  աշակերտների քանակը ըստ դասարանների: Օգտվելով տրամագրում բերված տվյալներից` հաշվի´ր, ամենաշատ և ամենաքիչ           աշակերտ ունեցող դասարանների աշակերտների թվաքանակի տարբերությունը:
1.40-10=30

12․ Հաշվի´ր 7, 2, 0, 4 թվանշաններով գրվող ամենամեծ և ամենափոքր թվերի տարբերությունը (միևնույն թվի գրության մեջ ոչ մի թվանշան չպետք է կրկնվի):
7420-2047=5373
Պատ․՝5373

13․ Դի´ր թվաբանական գործողության նշանները ( +, -, ·, : ) այնպես, որ վերականգնվի հավասարությունը:          
260 + 260 — 120= 400

14․ Հաշվի´ր (2544 − 32 · 15) − 5050 : 25 արտահայտության արժեքը:
1.32×15=480
2.2544-480=2064
3.5050:25=222
4.2064-222=1842
Պատ․՝1842

15․ Կռահի´ր օրինաչափությունը և տրված թվերից հետո ավելացրո´ւ ևս մեկ թիվ: 1, 4, 5, 9, 14, 21  :

16․ Ուղղանկյունաձև հողամասի երկարությունը 210 մ է, իսկ լայնությունը կազմում է երկարության 5/7 մասը:  Հաշվի´ր այդ հողամասի մակերեսը:
1.210:7×5=150
2.210×150=31500
Պատ․՝31500

17․ 480կմ հեռավորության վրա գտնվող երկու քաղաքներից միաժամանակ իրար ընդառաջ դուրս եկան երկու ավտոմեքենա և հանդիպեցին 3 ժամ հետո: Առաջինը գնում  էր 60կմ/ժ արագությամբ: Որոշի´ր երկրորդ մեքենայի արագությունը:
60 x 3 = 180
480 — 180 = 300
300 : 3 = 100
Պատ․՝100

Լրացուցիչ

18. Երկու թվերի գումարը 111 է: Գումարելիներից մեկը 2 անգամ մեծ է մյուսից: Որո՞նք են այդ թվերը:
1.111:3=37
2.111-37=74
Պատ․՝37, 74

 

Մաթեմատիկա

Համո Սահյան

Համո Սահյանը ծնվել է- 1914 թ. ապրիլի 14-ին

Նա ապրել է ընդամենը տարի- 79 տարի

Նրա ծննդավայրը – Լոր գյուղ

Ինչու՞ է նրա ծննդավայրը- Ծննդավայրը կարևոր է, որովհետև նրա պոեզիան ներշնչված է Լորի բնությամբ ու մանկության հուշերով

Նա ծառայել է – Խորհրդային բանակում, Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ։

 

Մայրենի 4